تله بخار چیست؟
یکی از بخش های ضروری هر سیستم بخار، تله بخار(Steam Trap) است که از عناصر مهم در مدیریت مناسب بخار و آب مقطر محسوب می شود.
وظیفه آن نگهداشتن بخار در طول فرآیند برای استفاده حداکثر از حرارت آن و عبور آب مقطر، گازهای چگال ناپذیر و هوا در زمان های مناسب می باشد.بعضی از تله های بخار، آب مقطر را به صورت دائم و بعضی دیگر به صورت دوره ای خارج می کنند.
تله بخار، که به عنوان کندانسور بخار نیز شناخته می‌شود، وسیله‌ای است که برای جمع‌آوری و تخلیه بخار آب از سیستم‌های لوله‌کشی بخار استفاده می‌شود. تله بخار نقش مهمی در حفظ راندمان و ایمنی سیستم‌های بخار ایفا می‌کند.
انتخاب تله بخار مناسب به منظور عملکرد سیستم بخار با عملکرد بالا، موضوعی پیچیده است، تله بخار یکسانی که برای همه کاربردها مناسب باشد نمی توان مشخص کرد.
تله بخار بخش مهمی از سیستم شبکه توزیع بخار می باشد. وظیفه اصلی آنها تخلیه آب مقطر سیستم و فرستادن آن به خطوط مربوطه و جلوگیری از خروج بخار می باشد.
وظایف اصلی تله بخار:
- جمع‌آوری و تخلیه بخار آب: تله بخار بخار آب را از سیستم لوله‌کشی جمع‌آوری می‌کند و آن را به طور ایمن تخلیه می‌کند. این امر از انسداد لوله‌ها، خوردگی و سایر مشکلات جلوگیری می‌کند.
- حفظ راندمان سیستم: تله بخار با جلوگیری از هدر رفتن بخار آب، به حفظ راندمان سیستم بخار کمک می‌کند.
- جلوگیری از خطرات احتمالی: تله بخار با تخلیه بخار آب، از خطرات احتمالی مانند انفجار و سوختگی ناشی از بخار داغ جلوگیری می‌کند.
بیشتر بخوانید: تجهیزات مورد نیاز در کارواش ها
کاربرد های تله بخار
تله بخار کاربرد فراوانی دارد که بعضی از کاربردهای مهم آن عبارتست از:
- افزایش کیفیت بخار موجود در خط اصلی بخار از طریق خارج کردن آب مقطر بـه عنوان پل ارتباطـی خـط لولـه بخـار (Steam supply) و خط تخلیـه آب مقطر قرار گرفتن در مسیر سیال خروجی (بخار) از پوسته یا لوله مبدل های حرارتی
- بر روی پکیج های کارواش بخاراستاندارد یک دستگاه کلکتور به همراه تراپ یا تله بخار مخصوص نصب می شود که کیفیت بخار خروجی را در وضعیت مناسب کنترل می نماید.
- به منظور عملکرد صحیح یک سیستم بخار، هر تله بخار باید بدون عبور بخار، آب مقطر را از خود عبور دهد. وجود تله های بخار از کار افتاده، باعث اتلاف انرژی می باشد.
در یک کارواش، بررسی همه جانبه تله های بخار به صورت دوره ای به منظور بازرسی هر یک از آنها الزامی است تا بواسطه این بازرسـی، عملکرد آنها و هزینه کلی اتلاف انرژی بخار مشخص شود.
به طور کلی تله بخار یکی از اجزاء ضروری سیستم بخار است و عنصر مهمی در مدیریت مناسب بخار و آب مقطر محسوب می شود که وظیفه آن نگهداشتن بخار در طول فرآیند برای استفاده حداکثر از حرارت آن و عبور دادن آب مقطر، گازهای چگال ناپذیر (Incondensable gas) و هوا در زمان های مناسب می باشد.
مشکلات معمول در تله بخار
- نشت بخار
- اندازه نامناسب
- آلودگی
- ایجاد صدا
- هواگرفتگی
- انسداد توسط بخار
- ضربه قوچ
- انجماد
انواع تله بخار
تله بخارها در انواع مختلفی تولید می‌شوند که هر کدام برای کاربرد خاصی مناسب هستند. برخی از رایج‌ترین انواع تله بخار عبارتند از:
- تله بخار ترموستاتیک: این نوع تله بخار از یک عنصر ترموستاتیک برای تشخیص دمای بخار استفاده می‌کند و زمانی که دمای بخار به حد معینی رسید، آن را تخلیه می‌کند.
- تله بخار فلوتر: این نوع تله بخار از یک فلوتر برای تشخیص سطح بخار استفاده می‌کند و زمانی که سطح بخار به حد معینی رسید، آن را تخلیه می‌کند.
- تله بخار ترمودینامیکی: این نوع تله بخار از اختلاف فشار بین بخار و آب برای تخلیه بخار استفاده می‌کند.
1.تله های بخار ترموستاتیک (steam trap thermostatic)
بر اساس اختلاف دمای بخار و کندانس عمل می کند. تله بخار ویفری و بی متالیک از این دسته اند.
2.تله های بخار مکانیکی (steam trap mechanical)
این تله بخار بر اساس اختلاف چگالی آب و بخار عمل می کند. تله بخارها فلوتری و سطلی از این دسته اند. این مدل از تله بخارها دارای شناور هایی هستند که در رابطه با سطح میعانات افزایش و کاهش می یابد و این حالت معمولا دارای یک اتصال مکانیکی می باشد که شیر را باز می کند و می بندد.
تله های مکانیکی در رابطه با سطح میعانات موجود در بدنه تله بخار، عمل می کند. تله بخارهای مکانیکی معمولا طول عمری بین 3 تا 4 سال می باشد.
3.تله های بخار ترمودینامیک (steam trap thermodynamic)
براساس سرعت بالای بخار و چگالی بیشتر آب به بخار عمل می کند. تله بخارهای دیسکی جز این دسته هستند.
تله های ترمودینامیکی بر روی تفاوت پاسخ دینامیکی به تغییر ولتاژ در جریان سیالات تراکم پذیر و تراکم ناپذیر کار می کند. زمانی که بخار وارد می شود، فشار استاتیک بالای دیسک، به دیسک برخلاف سیت به فشار بالای شیر می راند.
فشار استاتیک در یک منطقه ی بزرگ ورودی غلبه می کند. همانطور که بخار شروع به میعان شدن می کند، فشار خلاف دیسک و سیکل های تله کاهش می یابد.
این امر اساسا یک تله TD را چرخه زمانی می سازد و حتی اگر فقط بخار وجود داشته باشد باز خواهد شد. اگر گاز غیر متراکم در بالای دیسک جمع شده باشد، می تواند موجب بسته شدن تله شود.
انتخاب تله بخار مناسب:
انتخاب تله بخار مناسب به عوامل مختلفی مانند نوع سیستم بخار، ظرفیت سیستم، فشار بخار و دمای بخار بستگی دارد.
مزایای استفاده از تله بخار:
- افزایش راندمان سیستم بخار: تله بخار با جلوگیری از هدر رفتن بخار آب، به حفظ راندمان سیستم بخار کمک می‌کند.
- کاهش هزینه‌ها: تله بخار با کاهش مصرف بخار آب، به کاهش هزینه‌های انرژی کمک می‌کند.
- افزایش ایمنی سیستم: تله بخار با تخلیه بخار آب، از خطرات احتمالی مانند انفجار و سوختگی ناشی از بخار داغ جلوگیری می‌کند.
- کاهش خوردگی: تله بخار با جلوگیری از جمع شدن آب در سیستم لوله‌کشی، به کاهش خوردگی لوله‌ها کمک می‌کند.
معایب استفاده از تله بخار:
- هزینه اولیه: تله بخارها می‌توانند گران باشند.
- نیاز به تعمیر و نگهداری: تله بخارها برای عملکرد صحیح نیاز به تعمیر و نگهداری منظم دارند.
- احتمال نشتی: تله بخارها ممکن است نشتی داشته باشند که می‌تواند به هدر رفتن بخار آب و مشکلات دیگر منجر شود
عدم استفاده از تله بخار چه مشکلاتی را بوجود می آورد
عدم استفاده از تله بخار می‌تواند مشکلات متعددی را در سیستم‌های بخار ایجاد کند. برخی از این مشکلات عبارتند از:
کاهش راندمان سیستم:
- هدر رفتن بخار آب: بدون تله بخار، بخار آب به جای تخلیه شدن، از سیستم لوله‌کشی بخار هدر می‌رود. این امر باعث کاهش راندمان سیستم و افزایش مصرف انرژی می‌شود.
- انسداد لوله‌ها: بخار آب می‌تواند در لوله‌ها متراکم شده و باعث انسداد آنها شود. این امر می‌تواند به نوبه خود باعث افت فشار و کاهش راندمان سیستم شود.
- خوردگی: بخار آب می‌تواند باعث خوردگی لوله‌ها و سایر اجزای سیستم بخار شود. این امر می‌تواند به خرابی زودرس سیستم و افزایش هزینه‌های تعمیر و نگهداری منجر شود.
مشکلات ایمنی:
- انفجار: بخار آب داغ می‌تواند خطرناک باشد و در صورت عدم تخلیه مناسب، می‌تواند منفجر شود.
- سوختگی: بخار آب داغ می‌تواند باعث سوختگی شود.
مشکلات دیگر:
- صدای زیاد: بخار آب می‌تواند در لوله‌ها صدا ایجاد کند.
- لرزش: بخار آب می‌تواند باعث لرزش لوله‌ها و سایر اجزای سیستم بخار شود.
استفاده از تله بخار مناسب می‌تواند از بروز این مشکلات جلوگیری کند. تله بخار بخار آب را از سیستم لوله‌کشی جمع‌آوری می‌کند و آن را به طور ایمن تخلیه می‌کند.
مطلب پیشنهادی:
اقدامات لازم برای راه اندازی کارواش