کارواش های بخار غیر استاندارد
دستگاه بخارشوی صنعتی، در مدلهای مختلف و متنوع در شرکت های بسیاری تولید و به فروش می رسد. تفاوت بسیار زیادی در کیفیت قطعات به کار رفته در دیگ بخار یا دستگاه طرح ژنراتوری در بازار موجود می باشد. کیفیت و نوع قطعات به کار برده شده در دستگاه، تاثیر زیادی بر راندمان و ایمنی آن دارد به طوری که وجود کوچک ترین عیب و اشکال در یکی از قطعات و یا مراحل تولید و بهره برداری، می تواند خطری جدی برای خریداران و یا کسانی که با این دستگاه کار می کنند به وجود آورد.
از آنجایی که بیمه هیچ گونه مسئولیتی در قبال خسارت های جانی و مالی به وجود آمده از انفجار دیگ بخار غیر استاندارد بر عهده نمی گیرد، در نتیجه بسیار مهم است که شما در انتخاب شرکت تولید کننده، حساس باشید و با پارامترهای مشخص و استاندارد اقدام به خرید صحیح کنید. ما در ادامه به ویژگی های یک شرکت معتبر در زمینه تولید محصولات بویلری و دستگاه بخارشویی طرح ژنراتوری اشاره می کنیم.
به خریداران محترم کارواش بخار توصیه می شود، فقط بعد از تحقیق و بررسی لازم اقدام به خرید دستگاه مولد کارواش بخار نمایند، زیرا افراد سودجو در کمین شما می باشند تا جان و مال شما را به خطر بیاندازند.
این مطلب را هم ببینید: کارواش بخار چیست؟
برای تشخیص یک دستگاه کارواش بخار غیر استاندارد، حتما به موارد ذیل توجه فرمایید:
1-دارا بودن پروانه کاربرد علامت استاندارد اجباری
تولیدکننده دستگاه کارواش بخار استاندارد باید دارای پروانه باشد و پروانه استاندارد مولد بخار، حتما باید دارای کد ردیابی ملی باشد تا مشتریان بتوانند براحتی با مراجعه به سایت سازمان ملی استاندارد ایران از صحیح بودن آن اطمینان حاصل نمایند. در نمونه ارائه شده پروانه استاندارد، شما در بالای سمت چپ می توانید کد ردیابی آن را بدست آورید.
ارائه مدارک و گواهی های دیگر غیر از پروانه استاندارد از نظر قانون و سازمان ملی استاندارد هیچ ارزشی ندارند
لازم به ذکر است که گواهی های مدیریت کیفیت ایزو و سیستم های کیفیت و همچنین گواهیهای ایمنی یا موارد مختلف دیگر از هیچ ارزش فنی اجرایی برخوردار نمی باشند و صرفاً نمایانگر یک مستند سازی اداری می باشند. سازمان استاندارد به عنوان متولی قانونی استانداردها در ایران نه تنها این گواهی ها را برای تولید محصولات استاندارد مورد تایید قرار نمیدهد بلکه استفاده تبلیغاتی و ارائه شبهه به خریداران را نیز جرم میداند و مطابق قانون با متخلفین برخورد می نماید.
2- داشتن خدمات پس از فروش:
در نظر داشته باشید که فروش پایان معامله نیست! داشتن خدمات پس از فروش نیز بسیار حائز اهمیت است. خدمات پس از فروش می تواند شامل نصب و راه اندازی، آموزش کار با محصول، تهیه و توزیع قطعات باشد که در جهت کسب اعتماد و رضایت مندی به خریداران محترم ارائه می گردد. البته که نحوه ارائه خدمات پس از فروش برای همه محصولات یکسان نیست ولی به طور کلی به منظور برطرف کردن مشکلات و راهنمایی مشتریان می باشد.
شرکت دما بخار مشهد، جهت کسب رضایت و اعتماد مشتریان خود نصب و راه اندازی و همچنین نحوه کار با دستگاه ها را به طور کامل آموزش داده، و تمامی تجهیزات جانبی و لوازم آن را در اختیار قرار می دهد.
3-توانایی تامین لوازم یدکی:
از آنجاییکه خریداران اطلاعات زیادی در زمینه کیفیت لوازم و تجهیزات جانبی محصولات صنعتی ندارند، شرکت تولیدکننده باید توانایی تامین تمامی قطعات استاندارد لازم را داشته باشد و در اختیار مشتری خود قرار دهد.
همچنین باید تمامی لوازم و تجهیزات جانبی با کیفیت را در اختیار داشته باشد تا در صورت خرابی به سرعت آن را تعویض نماید. برای اینکه به راحتی بتوانید کارواش بخار استاندارد را از غیر استاندارد تشخیص دهید در اینجا ما لوازم و تجهیزات استفاده شده در این دو حالت را با ذکر مشخصات کامل بیان می کنیم.
لوازم و تجهیزات نصب شده روی کارواش بخار
1- تابلو برق
تابلو برق چیست؟
تابلو برق یا همان مدار فرمان، به فضایی گفته می شود که تمامی تجهیزات برقی در آن نصب می شود. وظیفه تابلو برق، کنترل کامل دستگاه می باشد.
اجزای تشکیل دهنده تابلو برق:
- پوسته تابلو: پوسته ای از جنس ورق فلزی، که تمام تابلو برق را در بر می گیرد.
- فیوز: هر تابلو برق، از یک فیوز تشکیل شده است که جهت کاربرد در مدار فرمان، فاز آن نباید بیشتر از یک شود.
- ترمینال: هر دستگاه بخارشو طرح ژنراتوری، از تعداد زیادی ترمینال تشکیل شده است.
- رله فرمان: وظیفه فرمان دهی به تمام بخش های تشکیل دهنده دستگاه را دارد.
- کنتور مدار قدرت: وظیفه راه اندازی پمپ، موتور فن و مشعل را بر عهده دارد.
تابلو برق استاندارد:
ساخت تابلو برق مطابق با استانداردهای بین المللی، حوادث ناگوار را تا حد زیادی کاهش میدهد. در یک مدار فرمان استاندارد، تمامی اجزای تشکیل دهنده از جمله فیوز، به درستی کار میکند. همچنین بازرسی های دوره ای نیز بسیار کارآمد می باشد.
مزایا استفاده از تابلو برق استاندارد:
- ایمنی بالا
- وزن سبک
- مصرف کم
- تعمیر و نگهداری آسان
- استفاده از تکنولوژی جهانی و …
منظور از مدار فرمان غیر استاندارد برای کارواش بخار چیست؟
دوستان در تجهیزات صنعتی خصوصاً کارواش بخار و مولد بخار، تابلو برق یا مدار فرمان از اهمیت بالایی برخوردار است. زیرا که اتوماسیون سبب کنترل اتوماتیک دستگاه می شود.
نمونه یک تابلو فرمان کارواش بخار استاندارد با کلیه لوازم و تجهیزات
در مدار فرمان غیر استاندارد، شما فقط دو قطعه کنتاکتور ساده را مشاهده می کنید با یک عدد فیوز و سه چراغ سیگنال و یک عدد کلید ساده، ولیکن در تابلو و مدار فرمان دستگاه استاندارد علاوه بر قطعات داخلی، با نگاه به نوع فریم، دستگاه سنسور حرارتی دیجیتال، کلید توقف اضطراری، سیستم آژیر صوتی کنترل و اعلام اشکال و موارد دیگر که در داخل تابلو قابل مشاهد نمی باشند.
2-لوله و اتصالات
مطابق استانداردهای موجود برای مخازن تحت فشار داخلی استفاده از لوله های غیر فولادی مجاز نمیباشد و همچنین فقط استفاده از لوله های فولادی بدون درز مجاز میباشد. پر واضح است که قیمت این لوله ها بالاتر میباشد چرا که فرآیند تولید مشکل تری دارند و ترکیبات آلیاژی نیز دارند.
حال تولید کنندگان غیر مجاز بدون توجه به بحث ایمنی مشتریان و رعایت اصول فنی، برای کاهش هزینه های خود از لوله های گازی موجود در بازار و یا متاسفانه از لوله های گالوانیزه آب استفاده می کنند.
به تصاویر ذیل توجه داشته باشید:
لیکن با توجه به تصویر ارائه شده بدون نیاز به اینکه شما متخصص باشید متوجه میشوید که زانو و آسیابی معمولی که در لوله های آبرسانی مورد استفاده قرار می گیرد استفاده شده است.
این لوله ها برای کار در فشار کار پایین و دمای کم ساخته شده اند و کافی است حین کار دستگاه این لوله ها درز باز کند نتیجه برای افراد در شعاع چند متری دستگاه بسیار فاجعه بار خواهد بود. تصور کنید آب و بخار داغ روی بدن یک موجود زنده بریزد مطمئن باشید دیگر پوست برای هیچ جانداری باقی نخواهد گذاشت!
3-پمپ
موقعیت نامناسب پمپ و عدم اتصال به شاسی در کارواش های بخار غیر استاندارد
پمپ ها معمولا وظیفه جابهجایی مایعات را بر عهده دارند و از نظر طراحی و کاربرد دارای تنوع زیادی میباشند. وظیفه پمپ تغذیه در مولدها یا دیگ بخار، انتقال آب به داخل دیگ در قبل و حین کار دستگاه میباشد، لذا این پمپ باید بتواند با فشار بالاتر از داخل مخزن کار کند و از طرفی حجم آب مورد نیاز را نیز منتقل کند.
علاوه بر دیگ بخار، از پمپ جهت انتقال و جابه جایی سیال روغن داغ نیز استفاده میشود و از سطح تحمل حرارتی بالایی برخوردار است. پمپ به دلیل اینکه از جنس استریل ساخته میشود، ضد سایش و زنگ زدگی است و با استفاده مداوم دچار استهلاک نمیشود. البته پمپ می تواند از جنس سایر فلزات مانند فولاد و چدن نیز باشد، که هر کدام از ویژگی خاصی برخوردار هستند.
پمپ ها از لحاظ انتقال انرژی به دو دسته تقسیم می شوند:
- پمپ سانتریفوژ
- پمپ جابهجایی
تفاوت پمپ سانتریفوژ و جابه جایی:
- پمپ آب دیگ بخار(طرح بویلری) سانتریفوژ به عنوان هد شناخته میشود و حداکثر فشار در این پمپ محصور شده است، بنابراین با قفل کردن شیر خروجی شدت جریان به حداقل میزان ممکن یعنی صفر میرسد، ولی در پمپ جا به جایی، فشار تعیین شدهای دارند که بر حسب ظرفیت متغیرات در واقع حداکثر فشار مورد نیاز سیستم را تامین میکند.
- پمپ دینامیک به صورت یکنواخت و بدون توقف نیروی خود را به آب منتقل میکند، این در حالی است که پمپهای جابهجایی در فشاربالا و جریان کم کاربرد دارند.
نحوه عملکرد پمپ:
پمپ آب دیگ بخار دارای یک مخزن است که جهت راه اندازی باید مخزن را پر از آب نمود تا مورد پمپاژ قرار گیرد و همچنین نیاز به خالی سازی هوای محصور شده در پمپ نمود تا پمپ به طور کامل آبگیری شود.
کابرد پمپ دیگ بخار:
- در صنایع مختلفی نظیر صنایع شیمیایی، آب و فاضلاب، دفع مواد زائد، پتروشیمی، صنایع غذایی و کاغذ سازی
- همچنین در صنایع دیگر مانند کشاورزی، ساختمانی به مصرف می رسد و می توان از آن جهت سیرکوله کردن آب استفاده کرد.
- سیستم های آبرسانی، آب شیرین کنها
- پمپاژ آب تغذیه، سوخت، کندانسیت، فاضلاب
ایمنی پمپ دیگ بخار:
پمپهای صنعتی، به اندازه ای قابل اعتمادند که تا زمان خراب شدن توجه چندانی به آنها نمیشود. برخی از این پمپها سالیان سال کار کرده اند، به اندازهای که از پلاک مشخصات آنها چیزی باقی نمیماند.
بهتراست اینطور بگوییم پمپ ها عمر بالایی ندارند و ظرفیت و قابلیت آنها به مرور زمان کاهش مییابد و راندمان پمپهای صنعتی از این قاعده مستثنی نیست و شاید مصرف برق پمپهای بسیار کهنه حتی دو برابر انواع جدید آن باشد، بنابراین ایمنی پمپ بخار از اهمیت بالایی برخوردار است.
اگرچه پمپ در بخش تحتانی مخزن تجمع آب قرار میگیرد، نیازی به آبگیری پمپ نیست چرا که در مخزن هوایی وجود ندارد و انباشته از آب می باشد. از موارد مهم دیگر کیفیت پمپ در آبرسانی در حین کار دیگ می باشد، اگر پمپ کار نکند و نتواند آب به داخل انتقال دهد، نتیجه ای جز انفجار یا خاموش شدن دستگاه نداریم. یعنی اگر سیستم ایمنی فرمان دستگاه در صورت کاهش، سطح آب را قطع نکند در نتیجه فاجعه انفجار مخزن دیگ کارواش بخار دور از انتظار نمیباشد.
4-شیر اطمینان یا شیر فشارشکن
شیرفشارشکن چیست؟
شیر فشارشکن، به طور اتوماتیک فشار زیاد و متغیر ورودی را به فشار کم و ثابت خروجی تبدیل می کند. اگر در شبکه بعد از شیر فشارشکن مصرف آبی وجود نداشته باشد، برای جلوگیری از انباشته شدن فشار استاتیک، فشارشکن به طور اتوماتیک جریان را قطع می کند.
شیر فشارشکن چگونه کار می کند؟
شیر فشارشکن ابتدا شیر را بر روی فشار مورد نظر برای خروجی شیر تنظیم کرده تا هنگامی که فشار جریان خروجی بیش از فشار تنظیم شده شود، شیر شروع به کار کرده و فشار کاهش می یابد و زمانی که فشار سیستم به سطح امن بازگشت، شیر به حالت اولیه باز میگردد.
از آنجایی که دستگاه تولیدکننده بخار یا دیگ بخار باید فشار داخلی بخار را تحمل نماید، از حیث ایمنی و احتمال بالا رفتن فشار داخل، باید دارای ضرایب ایمنی متعددی باشد. کلیه طراحان این وسیله در تمام دنیا حتی اگر کمترین دانشی هم داشته باشند، می دانند نصب تجهیزات کنترلی برای جلوگیری از بالا رفتن فشار دستگاه، بسیار حیاتی می باشد.
در حالی که استاندارد ملی بخار نیز کلیه الزامات فنی را برای این محصول بیان نموده است و سازندگان نیز ملزم به رعایت آنها می باشند ولی خیلی از تولیدکنندگان غیر مجاز و زیر پله ای کارگاهی با توجه به اینکه هدفی به جز سود بردن ندارند با کاهش تجهیزات کنترلی و استفاده از لوازم بسیار بی کیفیت اقدام به تولید این وسیله می نمایند. در این دستگاه ها عموم تجهیزات کنترلی کم کیفیت استفاده می شود. همانطور که در شکل نیز مشخص است تنها یک شیر اطمینان در این کارواش بخار نصب شده است.
شیر اطمینان در حالت غیر استاندارد
استفاده از دو دستگاه شیر اطمینان (Safety Valve) یا شیر فشار شکن در کارواش و مولدهای بخار، به این دلیل است که اگر احتمالاً یکی از این شیرها کار نکرد، دیگری در فشار کمی بالاتر عمل نماید، لذا استفاده از یک دستگاه کار اشتباهی است.
به دلیل رسوبات ایجاد شده محلول در آب به مرور زمان ممکن است که قسمت مکانیکی این شیرها دچار گرفتگی شود و این اتفاق خصوصاً در انواع بی کیفیت تر بیشتر مشاهده می شود.
5-آبنما
آب نما چیست؟
آب نما در دیگ بخار برای نشان دادن سطح آب داخل مخزن مورد استفاده قرار می گیرد و با توجه به اینکه داخل مخزن فشار و دما بالا می باشد لذا این وسیله باید از توانایی مکانیکی و ایمنی لازم برخوردار باشد.
همچنین به دلیل اینکه مشاهده سطح آب توسط اپراتور از اهمیت بالایی برخوردار است، لازم است همواره شیشه و لوله شیشه ای آبنما تمیز نگه داشته شود. برای اطمینان از عملکرد صحیح و تمیز نمودن محفظه آبنما، باید به صورت دوره ای شیر تخلیه زیر آبنما باز شده تا محفظه از رسوبات پاک گردد.
آب نماها معمولا در دو نوع ساخته می شوند
1-مدل مغناطیسی
در این مدل یک عنصر مغناطیسی داخل لوله باعث ایجاد تغییر رنگ در پولک های مغناطیسی رنگی می شود که در راستای قائم قرار گرفته اند. این مدل دارای عمر طولانی است و به دلیل حذف ارتباط مستقیم فشار با شیشه نمایشگر دارای ایمنی بالایی نیز میباشد.
آبنمای مغناطیسی از قسمت تحتانی و فوقانی به دیگ بخار متصل می گردد. آب نمای مغناطیسی بر اساس دانسیته و نوع سیال، دما، فشار و ابعاد، طراحی و تولید می گردد. لول سوئیچ مغناطیسی بر اساس نیروی فشار مایعات، خاصیت مغناطیسی و جذب و دفع قطب های همنام و غیرهمنام در آهن ربا طراحی شده است. بدنه اصلی در این مدل، لوله ای استوانه ای شکل می باشد که از ناحیه فلنچ ها به صورت عمودی بر روی مخازن نصب میگردد.
سیال درون مخزن از طریق دو لوله رابط به داخل بدنه دستگاه هدایت شده و توپی مغناطیسی داخل لوله اصلی را بر روی سطح سیال شناور می سازد. با جابهجایی سطح سیال، توپی به حرکت درآمده و در اثر میدان مغناطیسی به وجود آمده و جذب و دفع قطب ها موجب چرخش فلپ های داخل محفظه نشانگر و تغییر رنگ آنها شده و در نتیجه سطح مایع درون مخزن را نشان میدهد.
2- مدل شیشه ای:
یکی از ساده ترین روش ها،برای کنترل سطح آب مخازن تحت فشار استفاده از آبنمای مدل شیشه ای می باشد. این مدل که از قدیم رایج بوده است از یک لوله شیشه ای ضخیم که تحمل فشار را دارد، تشکیل شده است که با تجهیزات لاستیکی مناسب تحت فشار در دو طرف و در داخل شیرهای مخصوص نصب می گردد.
اپراتور با مشاهده آن متوجه می شود که در داخل دیگ بخار چه میزان آب وجود دارد. شیشه های آبنما دارای دو عدد شیر مخصوص در قسمت بالا و پایین هستند که به وسیله آن دو عدد، شیر آب از قسمت پایین وارد شیشه آبنما شده و از قسمت بالا نیز فشار بخار اجازه نمی دهد که آب از سطح واقعی بیشتر نشان داده شود.
اپراتور باید روزانه چندین بار شیر بخار را باز نماید تا اینکه در داخل آب رسوب ایجاد شود. معمولا این نوع شیرها خراب نمی شوند، مگر اینکه واشر گرافیتی مخصوصی که دارند از بین رفته و از آب بندی بیفتد.
این لوله برای افزایش ایمنی داخل کاور شیشه ای مخصوص قرار می گیرد. حال سودجویان برای صرفه جویی در هزینه ها این قسمت را به سلیقه خود مختصر نموده اند و احتمالاً مدعی هستند که قسمت های دیگر اضافه می باشند!
به تصاویر ذیل توجه داشته باشید:
آبنمای کارواش بخار غیر استاندارد
آبنمای کارواش بخار استاندارد
حال با توجه به نحوه اتصال موارد ذیل مشهود است:
- اتصالات با لوله های گالوانیزه آب می باشند.
- شیر های بالا پایین آب نما توسط اتصالات غیر ایمن سه راهی معمولی آب متصل شده اند.
- شیشه آب نما بدون هیچ حفاظی می باشد در صورت شکستن یا ترکیدن بخار و آبداغ به اطراف پخش خواهد شد.
- هیچ گونه اتصال فلنجی استاندارد استفاده نشده است.
- برای آب نما از اتصال مجزا استفاده نشده است و روی لول کنترل نصب شده است.
6-شیر مخصوص بخار
عدم استفاده از شیر مخصوص بخار در کارواش بخار غیر استاندارد بدون اتصال فلنج و با استفاده از لوله های غیر مجاز
شیر مخصوص بخار در کارواش بخار نقش بسیار مهمی در دستگاه بخار دارد. چرا که باید در مقابل فشار بالای بخار مقاوم و با دوام باشد. شیر بخار در مولدهای بخار از اهمیت ویژه ای برخوردار میباشد. پس استفاده از شیرهایی که توان تحمل فشار و دما را ندارند می تواند فاجعه بار باشد.
شرکت های بازرسی فنی استفاده از شیرهای گازی معمولی را ممنوع کرده است و توصیه می کند از شیرهای مخصوص بخار استفاده شود. چون شیر گازی، مقابل بخار دستگاه قدرت و مقاوت لازم را ندارد و بعد از مدتی خراب می شود.
همچنین نحوه اتصال نیز در کلیه نازل های دیگ بخار(طرح بویلری) یا کارواش بخار باید از مواد مصرفی مورد تایید و فقط بوسیله فلنج های مخصوص باشد. در دیگهای ساخته شده کارگاهی متاسفانه ما شاهد استفاده از شیر های گازی و بی کیفیت بجای شیر اصلی بخار می باشیم. دلیل این امرهم چیزی جز غیرفنی بودن و سودجویی شرکت تولیدکننده نمی باشد.
مقایسه شیرهای گازی معمولی با شیرهای فولادی یا چدنی برای استفاده در دستگاه کارواش بخار:
به تصاویر زیر توجه داشته باشید:
شیرهای گازی معمولی غیر استاندارد در کارواش بخار
- عدم استفاده از فلنج برای اتصال شی
- استفاده از شیر گازی معمولی نامناسب برای بخار داغ و تحت فشار
- استفاده از لوله های گالوانیزه آب بجای لوله فولادی مانسمان با جوشکاری مناسب
شیرهای فولادی صنعتی استاندارد در کارواش بخار
- تحمل فشار و دمای زیاد بخار
- بدنه و دیسک ها از جنس چدن نشکن
- استفاده از شیرهای مخصوص بخاراز جنس فولادی یا چدنی
- مکانیزم بسته شدن آهسته شیر موجب ممانعت از ایجاد امواج ضربه ای و جلوگیری از تخریب های مربوط می گردد.
نکته :
در دستگاه کارواش بخار حتما باید از شیرهای صنعتی استفاده شود که صرفا برای این کار ساخته شده اند. شاید دیگر شرکت های تولید کننده دستگاه بخار از شیرهای معمولی گازی استفاده بکنند اما شرکت صنایع دما بخار مشهد با استفاده از شیرهای مقاوم فولادی در تولید دستگاه ها این اطمینان را به شما خواهد داد که هیچگونه اتفاقی برای دستگاه تولید کننده بخار نخواهد افتاد.
دلایل مهم برای استفاده از شیرهای مخصوص بخار:
به دلیل اینکه هشت بار فشار در مخزن به وجود می آید که با وجود آب جوش، تمام فشار روی این شیر خواهد بود. که یک شیر گازی معمولی به دلیل تحمل کمی که دارد ممکن است هر لحظه مقاومتش را از دست داده و باز شود و هنگامی که این شیر باز شود به علت فشار و دمای زیادی که دارد اماکن نزدیک شدن به آن وجود ندارد و ممکن است هر شخصی که نزدیک آن می شود به طور خطرناکی بسوزد و آسیب های جبران ناپذیری ببیند.
7-جوشکاری
ساخت کارواش بخار غیر استاندارد و عدم رعایت اصول فنی در مواد مصرفی و جوشکاری
در استاندارد ملی بخار در بخش پنجم در خصوص مهارت و ساخت در جوشکاری موارد مهم ذیل ارائه شده است که یک سازنده مولد بخار استاندارد باید مورد نظر قرار دهد و توسط بازرسی مورد تایید سازمان استاندارد، مورد بازبینی قرار گیرد:
1- کلیات و اصول طراحی نوع جوش ها و اتصالات کارواش بخار:
این مرحله کلیه الزامات فنی لازم جهت طراحی اتصالات جوش داده شده را مشخص می نماید.
2-ساخت و تائید جوشکاری:
در این مرحله تشریح فرآیندهای جوشکاری، تائید روش جوشکاری، تائیدیه صلاحیت جوشکار، صفحات آزمون محصول جوش داده شده و آزمایشات غیرمخرب (NDT) و موارد دیگر را شامل می گردد.
3-عملیات حرارتی بر روی جوش ها:
این بخش از استاندارد ملی تولید دیگ و کارواش بخار ژنراتوری مباحث فنی در خصوص انجام عملیات پیش گرم و پس گرم بر روی اتصالات و جوش ها را مشخص می کند.
4-آزمایش مخرب:
این آزمونها و شرایط آنها در این بخش بطور کامل مورد بحث قرار گرفته است.
5-معیارهای قبولی برای عیوب جوش:
در این بخش از استاندارد نیز در خصوص عیوب و معیارهای پذیرش آنها توسط بازرس فنی الزامات فنی لازم ارائه شده است.
حال که بطور مختصر مطالب ارائه شده در متن استاندارد ملی 4231 که برای تولید کنندگان دیگ و کارواش بخار الزامی است به حضور شما ارائه شد، ولیکن توصیه می شود، حتما حتی اگر از دانش فنی مهندسی نیز برخوردار نمی باشید، این بخش از متن استاندارد ملی دیگ بخار را مطالعه فرمایید.
بررسی و تحلیل
هدف از ارائه این مطالب فقط اشاره به این نکته بسیار مهم است که تولید کنندگان کارگاهی بدون آگاهی و دانش فنی از الزامات مهم، این بخش از استاندارد و در نتیجه با استفاده از جوشکاران اسکلت کار و یا در و پنجره ساز معمولی اقدام به ساخت این مولدهای بخار برای کارواش می نمایند.
از مهم ترین نکات دیگر، مواد مصرفی و ضخامت های محاسبه شده است که باید توان تحمل فشار داخلی را داشته باشند. خصوصاً اینکه دمای داخلی نیز بسیار بالا میباشد، لذا تعیین این مواد اولیه و ضخامتهای آنها مطابق استاندارد ملی بسیار مهم می باشد.
رابطه ساده شده محاسبه ضخامت به شکل زیر است:
ضخامت مخازن تحت فشار = قطر مخزن * فشار کار / تنش طراحی
لذا استفاده از مواد با ضخامتها و جنس غیراستاندارد سبب می شود دستگاه در حال کار، از هم گسسته شود و حجم زیادی بخار و آب جوش به اطراف پاشیده شود که خودتان عواقب آن را میدانید. این تازه حالتی است که انفجار اتفاق نیفتد و قبل از بالارفتن فشار دستگاه، در فشارهای پایین قرار گرفته باشد وگرنه حادثه بسیار خطرناک انفجار به وجود خواهد آمد.
تحمل فشار یعنی چه؟
شما یک بادکنک را در نظر بگیرید، چقدر می توانید هوا به داخل آن وارد کنید و آن را بزرگ کنید یقیناً تا حد مشخصی این کار امکان پذیر است. نمونه مثال دیگر که بسیار قابل درک می باشد، لاستیک ماشین و همچنین لاستیک کامیون و مقایسه از نظر ضخامتهای بدنه آنها است. حال به راحتی قابل تشخیص است که هر چه فشار بالاتر باشد، ضخامت بدنه ظرف تحت فشار هم بیشتر می شود. از این مثال ها به موضوع اصلی برگردیم لذا مخازن فلزی و فولادی را مورد نظر قرار دهید که به نظر همین اصل ضخامت بدنه درست می آید.
از کجا مطمئن شویم؟
با مراجعه به متن استاندارد ملی ایران به شماره 4231 در خصوص طراحی و ساخت دیگ بخار(طرح بویلری) و آبداغ، در بخش طراحی شما با فرمولی مواجه می شوید به شکل ذیل:
ضخامت = PD/f*z
که در صورت کسر این فرمول ما، حاصلضرب فشار در قطر را داریم لذا هرچه قطر بیشتر و یا فشار بالاتر در نتیجه ضخامت بدنه مخزن نیز بیشتر می شود.
(جهت مشاهده فرمول دقیق و محاسبات طراحی به متن استاندارد ملی دیگ بخار 4231 در سایت مشهد بویلر مراجعه شود)
عدم توجه به محاسبات فنی ضخامت ها توسط سازندگان دیگ کارواش بخار غیر استاندارد
با توجه به اینکه برای یک نفر توانایی محاسبات فنی با فرمول های ارائه شده در استاندارد ملی دیگ های بخار را داشته باشد، باید آشنایی لازم با مباحث فنی در زمینه مقاومت مصالح و محاسبات فنی مهندسی داشته باشد و لذا برای افرادی که از دانش فنی برخوردار نباشند، این کار امکان پذیر نیست.
سازندگان غیر مجاز که معمولا بصورت کارگاهی و زیر پله ای (به دلیل ممنوعیت های قانونی) کار می کنند، از اینکه دانش و امکانات فنی لازم را داشته باشند، بی بهره اند و لذا فقط با استفاده با موارد اطلاعات بسیار غیر فنی خود اقدام به ساخت می نمایند.
این افراد برای اینکه قیمت تمام شده را کمتر در بیاورند سعی می کنند با استفاده از طراحیهای غیر اصولی و ساده تر و با تجهیزات بسیار بی کیفیت تولید دستگاه نمایند. بهطور معمول برای اینکه هزینه ورق های فولادی ساخت مخزن زیاد نشود. این دستگاه های غیر استاندارد متاسفانه از ضخامت های پایین تر از استاندارد مورد نظر مورد استفاده قرار می گیرند و این در زمانی که فشار داخلی از حدود تحمل بالاتر رود سبب بروز انفجار و ترکیدگی خواهد شد.
راندمان حرارتی دیگ بخار
در کارواش غیر استاندارد به دلیل اینکه از طرح عمودی یک مرحلهای مطابق شکل زیر استفاده می گردد، به دلایل مختلف فنی راندمان حرارتی بسیار پایین است.
در این طرح غیر استاندارد، دستگاه که خیلی مشابه آبگرمکنهای قدیمی میباشد، از یک مخزن داخلی استفاده شده است که داخل آن آب وارد میشود و از طرفی در جداره دوم نیز که تا بخشی از مخزن ادامه دارد حرارت مستقیم مشعل وارد می شود.
و همچنین کل سطح تماس با حرارت بدنه پایینی مخزن می باشد و قبل از اینکه تبادل حرارت انجام شود، بخش وسیعی از حرارت حاصل به سمت دودکش منتقل می گردد و از دستگاه خارج می شود. کاهش جذب حرارت و یا راندمان حرارتی کارواش بخار، مهمترین نتیجه ای که در بر دارد مصرف سوخت را به شدت افزایش میدهد. یعنی شما برای یک روز کارکرد دستگاه نسبت به نوع استاندارد، باید چند برابر هزینه سوخت داشته باشید.
نکته مهم : یکی از مهمترین ایرادهای این طرح علاوه بر از دست رفتن حرارت، ارتباط بین بخار و آتش می باشد که متاسفانه سبب بروز پدید سوپرهیت می گردد که در صورت عدم کارکرد مناسب و کاهش آب داخل مخزن، خیلی سریع و با سرعت خیلی زیاد، فشار داخلی بالا می رود و سبب بروز انفجاری بسیار خطرناک می گردد.
حال برای مقایسه طرح یک مولد کارواش بخار فایر تیوب(طرح بویلری) استاندارد صنایع دما بخار مشهد که در طرح افقی تولید می شود را به شما نشان می دهیم.
همانطور که در این تصویر نمونه مشاهده می کنید، ابتدا آتش مشعل وارد کوره دستگاه می شود و پس از برگشت از انتهای کوره که برای افزایش راندمان از نوع وت بک است به سمت جلو هدایت می یابد.
در قسمت جلوی کارواش بخار ژنراتوری استاندارد به سمت لولههای عبور دود هدایت می شود و سپس بعد از عبور مجدد از داخل آب به سمت دودکش و خروج منتقل می شود. در این طرح که اصطلاحاً سه پاس برگشتی معروف است به هیچ وجه تماس آتش با بخار نیز وجود ندارد.
این دستگاه دارای بالاترین راندمان حرارتی میباشد و این بدین معناست که مصرف سوخت آن بسیار پایین تر از نوع اولی است.
از حیث ایمنی نیز این کارواش بخار بسیار ایمن تر و مطابق ضوابط استاندارد ملی میباشد ولیکن هزینه تولید این محصول بسیار بالاتر از نوع غیر استاندارد مانند نمونه بالا می باشد.
برخی از دلایل گران تر بودن این طرح:
- استاندارد بودن و رعایت اصول استاندارد ملی در جوشکاری و تولید و آزمون ها
- میزان ورق ها و مواد اولیه مصرفی بالاتر است.
- در این طرح برای افزایش سطح حرارتی از لوله آتشخوار استفاده می شود که در طرح اول به هیچ وجه لوله مصرف نمی شود.
- فرآیند های تولید این طرح به مراتب سخت تر و پرکارتر می باشد.
موارد غیر استاندارد در طراحی و ساخت دیگ بخار:
- طراحی و ساختمان بسیار خطرناک به دلیل ارتباط آتش با بخار و تولید دستگاه سوپرهیت
- عدم تحمل فشار توسط مخزن تولید شده به دلیل رعایت نشدن محاسبات فنی
- عدم رعایت اصول فنی در مواد مصرفی و جوشکاری راندمان بسیار پایین حرارتی به دلیل طرح یک مرحلهای
- استفاده از یک عدد کنترل کننده فشار و شیر فشار شکن
- استفاده غیر مجاز از لوله های رزوه دار گالوانیزه آب بجای لولههای فولادی
- استفاده غیر مجاز از آب نمای بدون اتصال فلنجی و با لوله های غیرمجاز
- عدم استفاده از شیر مخصوص بخار و بدون اتصال فلنج و با استفاده از لولههای غیرمجاز
- استفاده از مدار و تابلو فرمان غیراستاندارد
- موقعیت غیراستاندارد پمپ و عدم اتصال بانه شاسی
چگونه شرکت تولید کننده کارواش بخار را انتخاب کنیم؟
بیمه دیگ بخار
در اینجا به بررسی اهمیت استاندارد بودن تجهیزات گرمایشی و دیگ بخار(طرح بویلری) از نظر سازمانهای بیمهگر می پردازیم، که گاهاً برخی از خریداران کمتر به آن توجه میکنند. پوشش بیمه ای در حوادث انفجار دیگ بخار می تواند کمک شایانی به صاحب کارواش نماید پس با ما همراه باشید تا از جزئیات اطلاع یابید.
زمانی که یک دیگ بخار منفجر شود، باعث صدمات جانی و مالی زیادی می شود. ولیکن یک خریدار و مصرف کننده آگاه و عاقل سعی می کند، مجموعه کاری خود را بیمه نماید. حال اگر بیمه کردید و خدای نکرده بعد از حادث شدن اتفاق، شما سراغ شرکت بیمه گر میروید و انتظار جبران خسارات را دارید.
کارشناس محترم بیمه گذار در اولین بررسی از شما در خصوص مدارک استاندارد محصول سوال خواهند نمود و اگر محصول غیر استاندارد باشد، طبق مدارک اولیه قرارداد که خودتان امضا کردید، یقینا بیمه گذار پاسخگو نخواهد بود.
عدم توجه خریدار به پلاک استاندارد!
در مقوله دیگ بخار و محصولات گرمایشی وقتی که به برخی از مشتریان اعلام می شود که دقت کنید این محصول را حتما با نشان و شرایط استاندارد خرید نمایید، پاسخی که می شنویم که گاهی مایوس کننده است. مانند جملات ذیل:
- همش دکان است و پول اضافه می گیرند…
- همه گفتند استاندارد دارد دیگ شان…
- هیچ فرقی نمیکند فقط پول اضافه می گیرند برای یک پلاک…
از جمله اینکه، دیگ را بدون نظارت بازرسی می سازند و در نهایت نیز پلاک خودشان را با آرم استاندارد روی دستگاه نصب می کنند و موارد دیگر که متاسفانه شاهد آن بوده اند. ولیکن اگر خریداران همیشه این را بدانند که یک دیگ بخار زمانی استاندارد می باشد که شرکت بازرسی فنی معتبر آنرا بازرسی کند و پلاک و گواهی برای آن صادر نموده است و قانونا باید این پلاک روی دستگاه نصب شده باشد.
در ادامه مبحث پوشش بیمه ای در حوادث انفجار دیگ بخار لازم بذکر است که طبق استاندارد ملی، خریدار می تواند حتی شرکت بازرسی مورد نظر خودش را انتخاب نماید و از وی بخواهد که فرآیند تولید را کنترل نماید. لذا بی اطلاعی خریداران دیگ بخار از این موارد همیشه سبب میشود که تحت تاثیر افراد و اشخاص اقدام به تهیه محصولات غیراستاندارد نمایند.
بهتر است بدانید، تمامی دیگهای شرکت دما بخار مشهد، زیر نظر و تایید بازرسی فنی بزرگترین شرکت بازرسی کشور، ISQI، میباشد.
ایمنی بسیار بالا در دستگاه های کارواش بخار فوری ژنراتوری
الزام سازمان های بیمه گر به استاندارد بودن دیگ بخار
در خیلی از بیمههای حوادث و مسئولیت مدنی بیمه گرها در قسمتهای مربوطه اشاره صریح به استاندارد بودن تجهیزات گرمایشی و خصوصا دیگهای بخار و ظروف تحت فشار صنعتی نموده اند، که اگر تجهیزات استاندارد استفاده نگردد، خدمات بیمه شامل نخواهد شد.
برای اطلاعات بیشتر در این زمینه فایل پی دی اف زیر را ببینید:
پیشنهاد ما به خریداران دیگ بخار:
با توجه به اینکه دیگ بخار جزو مخازن تحت فشار محسوب می شود، طراحی و تولید استاندارد آن از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین استفاده از دیگ بخار برای بخارشویی، ضدعفونی، کارواش بخار و … در صنایع کوچک تر به دلیل طراحی پیچیده، کاری دشوار به نظر میرسد.
از آنجایی که کار با این دستگاه نیازمند آموزش بوده و هر فردی بدون آموزش قادر به انجام کار با دیگ بخار نمی باشد، بر آن شدیم تا برای صنایع کوچک تر مانند صنعت کارواش، اقدام به طراحی و تولید دستگاهی کنیم که محدودیت های دیگ بخار را نداشته باشد.
در نهایت، تیم مهندسی دما بخار مشهد، موفق به تولید دستگاه بخارشوی صنعتی طرح ژنراتوری با دریافت گواهی ثبت اختراع برای اولین بار در ایران شده است. این دستگاه علاوه بر مزایای بسیاری که دارد، مهم ترین ویژگی آن، ایمنی صد در صد و ضدانفجار بودن است. شما میتوانید برای بخارشویی در کاربردهای مختلف از این دستگاه ژنراتوری استفاده کنید.
دستگاه بخارشوی صنعتی طرح ژنراتوری:
با توجه به اینکه استفاده از دیگ بخار نیازمند دانش فنی میباشد و افراد عادی بدون آموزش قادر به انجام کار با دیگ نمی باشند و از طرف دیگر محدودیت ها و نگهداری مخصوص به خود را دارد، استفاده از آن در صنایع کوچک تر کاری دشوار به نظر می رسد.
به همین دلیل، مهندسین شرکت دما بخار مشهد برای اولین بار در ایران، موفق به طراحی و تولید دستگاه بخارشوی صنعتی طرح ژنراتوری با دریافت گواهی ثبت اختراع شده است. این دستگاه به دلیل طراحی منحصر به فرد خود قادر به تولید بخار تنها در 5 دقیقه میباشد.
این دستگاه، صد در صد ایمن بوده و خطر انفجار در آن نزدیک به صفر است. استفاده از این دستگاه بهترین راه حل برای رفع مشکلات کار با دیگ در صنایع کوچکتر مانند صنعت کارواش بخار است.